Wśród oznaczeń widocznych na ścianie bocznej opony ukryto wiele informacji dotyczących nie tylko danego modelu ogumienia, ale także konkretnego egzemplarza. Rozmiar oraz indeksy nośności i prędkości będą dla wielu opon konkretnego modelu identyczne. Jednak szczegóły takie jak data produkcji, czy miejsce wytworzenia mogą być różne dla dwóch opon tego samego modelu w identycznym rozmiarze. Informacje takie jak fabryka, czy data wytworzenia opony zawiera DOT opony.
Jakie informacje zawiera DOT opony?
Skrót DOT pochodzi z języka angielskiego – Department of Transportation, co oznacza departament transportu. Symbol DOT jest umieszczany na boku każdej opony. Stanowi potwierdzenie, że konkretny model spełnia normy bezpieczeństwa obowiązujące na świecie.
Oznaczenie to składa się z maksymalnie 12 znaków, poprzedzonych symbolem „DOT”. Może on przyjąć przykładową formę:
DOT DMBN JJ1R 0921
Dwa pierwsze znaki po symbolu „DOT” określają fabrykę, w której powstała opona. Dwa kolejne to natomiast kod przypisany do rozmiaru opony. Na końcu oznaczenia widoczna jest data produkcji opony. Znaki umieszczone pomiędzy datą produkcji a kodem fabryki i rozmiaru są opcjonalnym oznaczeniem wewnętrznym, oddanym do dyspozycji producenta. Mogą pojawić się na niektórych oponach, ale DOT może zawierać również wyłącznie kod fabryki i rozmiaru oraz datę produkcji.
Jak sprawdzić wiek opony z kodu DOT?
Dla większości nabywców najistotniejszą informacją widoczną w kodzie DOT opony jest to, kiedy została wyprodukowana. Jak sprawdzić datę produkcji opony? Aby rozszyfrować to oznaczenie, należy rozbić je na dwie części. Dwie pierwsze z czterech cyfr na końcu kodu DOT oznaczają tydzień, w którym powstała opona. Dwie kolejne to rok jej produkcji. Opona oznaczona przykładowym kodem – DOT DMBN JJ1R 0921 – została wyprodukowana w 9. tygodniu 2021 roku.
Warto zaznaczyć, że oznaczenie daty produkcji w czterocyfrowej formie pojawiło się dopiero w 2000 roku. Wcześniej składało się ono z trzech cyfr. Jak sprawdzić rok produkcji opon wytworzonych w XX wieku? Podobnie jak obecnie, dwie pierwsze były tygodniem, ostatnia oznaczała rok. Przykładowy DOT kończący się numerem 196 oznaczał oponę wyprodukowaną w 19. tygodniu 1986 roku. Jeżeli na końcu oznaczenia widoczny był symbol trójkąta, to opona pochodziła z 19. tygodnia, ale 1996 roku. Czterocyfrowy format wprowadzono, aby jednoznacznie określić datę produkcji – nie wszyscy producenci ogumienia przestrzegali zasady trójkąta i zwyczajnie pomijali go, co utrudniało odczytywanie daty produkcji.
Jakie znaczenie ma wiek opony?
Wielu kierowcom zależy, aby zakupione opony były możliwie świeże. Najlepiej by DOT opony potwierdzał, że zjechała ona z taśmy produkcyjnej nie dawniej niż 2-3 tygodnie temu. Czy to jedyne słuszne podejście? Okazuje się, że data produkcji opony nie jest aż tak istotna, jak w przypadku np. pieczywa. Bułka kupiona dzień wcześniej jest nazajutrz zdecydowanie mniej świeża. W przypadku opon jest nieco inaczej. Zgodnie z normą PN – C94300, opony w wieku nieprzekraczającym trzech lat są uznawane za nowe.
Nowa opona przechowywana w odpowiednich warunkach starzeje się nawet 17 razy wolniej od użytkowanej. W trakcie jednego roku magazynowania w prawidłowy sposób opona poddaje się zmianom, jakie przeszłaby podczas 3 tygodni użytkowania zgodnie z zaleceniami. Przy nawet minimalnie zbyt niskim ciśnieniu wystarczyłby zaledwie tydzień korzystania z samochodu, aby zestarzała się tak, jak przez rok na magazynie.
Właściwości ogumienia zmieniają się przede wszystkim w trakcie eksploatacji. Odpowiednio przechowywana opona nie jest poddawana naprężeniom, przeciążeniom, odkształceniom, promieniowaniu UV, a także wielu innym czynnikom, z którymi muszą mierzyć się opony podczas jazdy. Dlatego opony w wieku poniżej trzech lat są uznawane za nowe. Należy jednak pamiętać, że opony w wieku przekraczającym 10 lat muszą być bezwzględnie wyłączone z użytkowania, nawet jeżeli posiadają jeszcze spory zapas bieżnika.
Miejsce produkcji opony
Na każdej oponie, podobnie jak w przypadku większości produktów, można odnaleźć napis „MADE IN…”. Dzięki temu można określić kraj, w którym ją wyprodukowano. Kod DOT pozwala doprecyzować tę informację. Pojawiający się na początku zapisu symbol fabryki może mieć przykładowe oznaczenia:
- A5 – fabryka T.C. Dębica S.A.
- B5 – fabryka Michelin w Olsztynie (dawny Stomil Olsztyn S.A.)
- C5 – fabryka Bridgestone w Poznaniu
- JY – fabryka Bridgestone w Stargardzie Szczecińskim
- T1 – fabryka Hankook w Seulu (Korea Południowa)
- YL – fabryka Nokian Tyres w miejscowości Nokia (Finlandia)
- DM – fabryka Goodyear w Hanau (Niemcy)
Obecnie wykorzystywane oznaczenia fabryki są złożone z dwóch znaków. Jednak ta forma jest obecnie wypierana. Od 13 kwietnia 2025 roku oznaczenia fabryk będą musiały składać się z trzech znaków np. 1YL zamiast YL (Nokian, Nokia), 1T1 zamiast T1 (Hankook, Seul), 1A5 zamiast A5 (Dębica), 1DM zamiast DM (Goodyear, Hanau) itp.