Rozmiary felgi nie sprowadzają się wyłącznie do jej średnicy oraz rozstawu śrub. W ciągu liter i cyfr opisujących poszczególne wymiary obręczy znajdziemy również ET, czyli odsadzenie, oraz szerokość. Odpowiedni dobór tych dwóch wymiarów jest konieczny, aby właściwie zamontować oponę na feldze, a następnie gotowe koło w nadkolu. W tym artykule wyjaśniamy kwestie związane z ET oraz szerokością obręczy.
Oznaczenie wymiarów felgi
Przykładowy zapis opisujący wymiary obręczy może wyglądać następująco: 6.50 x15 5x100.0 ET 38. Pierwszy z wymiarów – 6.50 – opisuje szerokość felgi. Następna liczba – 15 – to jej średnica. Kolejne numery – 5x100.0 – definiują rozstaw śrub. Na końcu zapisu znajduje się ET, nazywane zamiennie odsadzeniem. Pierwszy i ostatni wymiar są ze sobą powiązane. Jak zmierzyć ET felgi?
Co to jest ET felgi?
ET (niem. Einpress Tiefe, ang. offset) jest wymiarem, opisującym odległość punktu styku felgi z piastą od osi przekroju felgi. Aby wyznaczyć ET, należy zmierzyć odległość pomiędzy dowolnym punktem na płaszczyźnie montażowej we wnętrzu felgi, który przylega bezpośrednio do piasty koła, a osią symetrii obręczy – środkowym punktem jej szerokości. Wartość ET podawana jest milimetrach.
ET felgi może być dodatnie bądź ujemne. Przykładowo, jeżeli płaszczyzna montażowa jest wysunięta na zewnątrz pojazdu o 38 mm dalej w stosunku do osi symetrii przekroju felgi, to jej ET wynosi właśnie 38. W sytuacji, gdy płaszczyzna montażowa jest umieszczona w nadkolu głębiej niż środek szerokości felgi, mamy wówczas do czynienia z ujemnym ET. Odsadzenie może również wynosić 0. Ma to miejsce, gdy płaszczyzna montażowa pokrywa się z osią symetrii przekroju obręczy.
Nabywcy na szczęście nie muszą sobie zdawać pytania “Jak zmierzyć ET felgi?”. Ten parametr jest zawsze umieszczony w oznaczeniu wymiarów obręczy, które zostało wyjaśnione w pierwszym akapicie.
Odsadzenie ET a szerokość felgi
Szerokość felgi to wymiar płaszczyzny pomiędzy zewnętrznym i wewnętrznym obrzeżem felgi. Aby dobrze dopasować do niej oponę, szerokość ogumienia musi być minimalnie mniejsza od szerokości felgi.
Jeden z zabiegów tuningowych polega na dopasowaniu dużo węższej opony niż odpowiadająca szerokości felgi. W ten sposób można dodatkowo obniżyć pojazd, poprzez nachylenie ścian bocznych opony ku osi symetrii przekroju felgi.
To jak daleko wysunięta jest felga, nie zależy jedynie od wartości ET. Istotna jest również sama szerokość felgi. Brzeg obręczy o szerokości 9 cali będzie bardziej przysunięty do zewnętrznej krawędzi błotnika niż w przypadku felgi 6-calowej, nawet jeżeli ich ET będzie identyczne.
Zmiana ET felgi
Chcąc zamontować w pojeździe felgi o innym ET niż fabryczne, należy dobrać je tak, aby rozstaw kół nie uległ drastycznej zmianie. Producenci samochodów dopuszczają modyfikację fabrycznego rozstawu o 2% w dowolną stronę. Przykładowo: rozstaw kół wynoszący 150 cm może być zmieniony o 30 mm (3 cm). Oznacza to, że ET każdego z kół znajdujących się na tej samej osi może zmienić się o 15 mm tak, aby łączne przesunięcie nie przekroczyło 30 mm.
Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami brzeg felgi nie może być wysunięty poza obręb pojazdu.
Podczas zmiany obręczy na szersze, ich odsadzenie również powinno wzrosnąć. Pozwoli to uniknąć sytuacji, w której okazuje się, że nowe felgi są zbyt szerokie i wystają poza linię nadkoli.
Korekta ET może być również wymagana podczas zmiany felg aluminiowych na stalowe i odwrotnie, gdyż obręcze aluminiowe są zazwyczaj szersze. Warto o tym pamiętać, ponieważ dosyć powszechną praktyką jest stosowanie dwóch rodzajów felg – stalowych zimą, a aluminiowych latem.
Skutki niewłaściwie dobranego ET oraz szerokości felgi
Poza spełnieniem wymagań prawnych i zmieszczeniem się w obrysie karoserii pojazdu, koła nie mogą zahaczać o żaden z elementów znajdujących się wewnątrz nadkola.
Zastosowanie szerszych felg – szczególnie w nisko zawieszonych pojazdach – stwarza ryzyko ocierania opony o błotniki. Możliwe jest, że objawy nie będą widoczne od razu, a dopiero po większym obciążeniu pojazdu.
Podczas zwiększania odsadzenia, istnieje z kolei ryzyko, iż obręcz zacznie ocierać się o zacisk hamulca. Dlatego wszelkie zmiany parametrów felgi powinny być dokładnie przemyślane. Zamienniki oryginalnych obręczy muszą mieścić się w ramach odstępstw od pierwotnych rozmiarów, dopuszczalnych przez producenta pojazdu.
Należy zawsze dokładnie sprawdzić, czy koła o wymiarach innych niż fabryczne, zachowują odstęp od elementów karoserii, układu hamulcowego i zawieszenia. W niektórych przypadkach da się zamontować koła niedopasowane do pojazdu. Jednak poruszanie się na nich może doprowadzić do niebezpiecznych sytuacji drogowych.
Autor: Jakub Rzeźnik
