Zmiana warunków drogowych między zimą a wiosną potrafi przeciągnąć się w czasie. Początek marca może być ciepły i słoneczny, a pod koniec kwietnia mogą wystąpić opady śniegu. Dlatego niektórzy kierowcy zadają sobie pytanie: „Czy mogę jeździć na oponach zimowych, gdy jest ciepło”. Znajdą się wśród nich również tacy, co na zimówkach chcą jeździć przez całe lato. Odpowiedź na zadawane przez nich pytanie nie sprowadza się do zwykłego „tak” lub „nie”. Przepisy nie zabraniają jazdy na oponach zimowych latem, ale przed podjęciem takiej decyzji warto wiedzieć, jak zimowe ogumienie zachowuje się w warunkach sezonu letniego.
Czym różni się opona zimowa od letniej?
Tym, co sprawia, że jazda na oponach zimowych latem nie jest najlepszym pomysłem, są różnice konstrukcyjne pomiędzy jednym i drugim typem ogumienia. Dotyczy to zarówno wzoru bieżnika, jak i mieszanki gumowej.
W modelach zimowych – oraz całorocznych – stosowany jest z reguły bieżnik kierunkowy, rzadkością są zimówki z bieżnikiem asymetrycznym. W oponach letnich z kolei dominuje bieżnik asymetryczny. Tańsze modele letnie mogą być wyposażone w bieżnik symetryczny. W modelach letnich można spotkać się też z bieżnikiem kierunkowym.
Bieżnik modeli zimowych pokrywa gęsta sieć lameli, które zwiększają liczbę krawędzi zazębiających się z warstwą śniegu czy lodu. Klocki bieżników letnich cechują się natomiast dużą ilością gładkich powierzchni, które zapewniają szeroki kontakt z nawierzchnią i wysoką przyczepność na suchej drodze.
Mieszanka stosowana do produkcji opon zimowych zachowuje optymalną elastyczność w temperaturach poniżej 7 stopni Celsjusza. Powyżej tej wartości staje się zbyt miękka. Opony letnie są wytwarzane z twardej mieszanki, która utrzymuje odpowiednią sztywność w wysokich temperaturach. W niskich staje się jednak zbyt twarda.
Opona zimowa nie dorównuje bezpieczeństwem letnim modelom podczas mocnego deszczu. Rowki opon zimowych są głębsze i węższe, przez co głębiej i mocniej wgryzają się w śnieg. Kanały opon letnich są natomiast nieco płytsze, ale za to szersze. W efekcie skuteczniej odprowadzają wodę i lepiej opierają się zjawisku aquaplaningu.
Wszystkie powyższe cechy sprawiają, że opona zimowa nie sprawdzi się w słonecznych czy też deszczowych warunkach tak dobrze, jak letnia. I vice versa – letnia opona nie będzie wystarczająco skuteczna na drodze pokrytej śniegiem.
Czy można jeździć na zimowych oponach latem – co mówią przepisy?
Teoretycznie za jazdę na oponach zimowych latem nic nam nie grozi. Podobnie jak nie istnieje w polskim prawie obowiązek opon zimowych, nie ma również przymusu zmiany opon na letnie. Jednak należy liczyć się z możliwością otrzymania mandatu, jeżeli opony zimowe pozostawiamy na kołach dlatego, że kończy się już ich żywot i chcemy je po prostu „dojechać”.
Należy mieć na uwadze, że opony zimowe zużywają się dużo szybciej na suchym i ciepłym asfalcie. Więc jeżeli na początku sezonu letniego chcemy pojeździć na kończących się zimówkach jeszcze przez jakiś czas, to możemy narazić się na mandat za zbyt niską wysokość bieżnika.
Jeżeli podczas kontroli policjant zauważy, że wskaźnik TWI sygnalizuje zużycie, to możemy stracić dowód rejestracyjny oraz zubożeć o sporą kwotę. W przypadku kolizji podczas jazdy latem na oponach zimowych mogą wystąpić problemy z wypłatą ubezpieczenia z polisy AC. Wiąże się to określeniem „rażące niedbalstwo”, które wg Art. 827 § 1 k.c. zwalnia ubezpieczyciela od wypłaty odszkodowania. Nie ma za to obaw o odszkodowanie z OC.
Zachowanie opon zimowych w warunkach letnich
Jazda latem na oponach zimowych wiąże się z odczuwalnie gorszym zachowaniem ogumienia. Guma zimówek staje się w wysokiej temperaturze na tyle miękka, że nie zapewnia wystarczającej stabilności – bieżnik z łatwością odkształca się i da się odczuć efekt „pływania” ogumienia.
Opony zimowe nie sprawdzają się również tak dobrze, jak modele letnie w warunkach deszczowych. Jak już zostało wspomniane wcześniej, nie radzą sobie wystarczająco skutecznie z odprowadzaniem wody, przez co obniża się ich efektywność hamowania i przyczepność na mokrej nawierzchni, a ryzyko aquaplaningu znacząco rośnie.
Skuteczność hamowania opon zimowych jest niższa w sezonie letnim również na suchej nawierzchni. Różnice są na tyle istotne, że mogą zadecydować o zderzeniu w przypadku konieczności hamowania awaryjnego na trasie. Użytkowanie opon zimowych w sezonie letnim nie jest również korzystne z punktu widzenia ekonomii i komfortu jazdy, ponieważ:
- zużywają się wyjątkowo szybko,
- generują wyższe opory toczenia niż modele letnie,
- są głośniejsze podczas jazdy.
W efekcie użytkowanie opon zimowych latem nie może być uznane za rozsądne rozwiązanie. Oczywiście kierowcy, którzy używają samochodów do spokojnej jazdy na krótkich odcinkach z domu do sklepu czy do pracy i z powrotem, pokonując przy tym kilka/kilkanaście kilometrów dziennie nie muszą się obawiać, że opony zimowe rozpadną się same z siebie znienacka. Jednak przy takim stylu użytkowania samochodu lepiej jest po prostu zdecydować się na model całoroczny, który zapewni latem większy komfort i bezpieczeństwo jazdy niż zimówka. No i z pewnością będzie bardziej ekonomicznym wyborem.
