W 2024 roku polskie prawo nie nakłada na kierowców obowiązku zmiany opon na zimowe. Część z nich może zatem rozważać, czy wymiana jest konieczna. Łagodne zimy, które występują w ostatnich latach, mogą skłaniać do pozostania przy oponach letnich. Warto jednak znać możliwe konsekwencje takiej decyzji.
Zdecydowana większość kierowców w Polsce idzie za głosem rozsądku i praktykuje sezonową wymianę ogumienia. Użytkownicy dróg, którzy rezygnują zimą z samochodu, wykorzystując go jedynie w cieplejsze dni, mogą jednak podjąć decyzję o pozostaniu przy oponach letnich – mają do tego prawo. Rozważni kierowcy dostosowujący ogumienie do warunków atmosferycznych mają z kolei dylemat kiedy jest najlepszy moment na zmianę opon na zimowe – z uwagi na brak obowiązku wymiany nie ma też prawnie wymaganego terminu.
Czy w Polsce jest obowiązek zmiany opon na zimowe?
Obowiązek zmiany opon na zimowe jest co jakiś czas poruszany w sejmowych kuluarach, jednak w 2024 roku wciąż nie jest to egzekwowane przepisami. Należy jednak pamiętać, że zachowanie ogumienia letniego na ośnieżonej i oblodzonej nawierzchni jest dalekie od możliwości opon zimowych.
Obowiązek opon zimowych – wyłącznie sugestia
Wymiana opon na zimowe jest jedynie zalecana, gdy występują zimowe warunki atmosferyczne. Nie znaczy to jednak, że przepisy całkowicie pomijają kwestie ogumienia. Kodeks drogowy porusza kwestie dotyczące m.in. dopasowania opon do konstrukcji pojazdu – jego masy i prędkości maksymalnej. Oprócz tego ogumienie musi spełnić szereg innych kryteriów, aby kontrola drogowa nie zakończyła się nałożeniem na kierowcę kary finansowej.
W jakich sytuacjach opony mogą być powodem nałożenia kary finansowej?
Niezależnie od rodzaju ogumienia – letnie, zimowe czy całoroczne – opony muszą dysponować bieżnikiem o minimalnej głębokości 1,6 mm. Opony nie mogą również wystawać poza granice nadkoli. Dodatkowo na jednej osi muszą być zamontowane dwie takie same opony. Policja może zwrócić także uwagę na ogólny stan techniczny ogumienia – ich powierzchnia musi być wolna od uszkodzeń takich jak pęknięcia czy wybrzuszenia. Ogumienie, które nie spełnia powyższych wymogów, jest podstawą do wystawienia mandatu, a nawet zatrzymania dowodu rejestracyjnego.
Chociaż obowiązek wymiany opon na zimowe nie jest przewidziany w przepisach, to w przypadku kolizji ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania, jeżeli nastąpiła ona w warunkach zimowych, a pojazd poruszał się na oponach letnich. Może to zostać zinterpretowane jako zaniedbanie ubezpieczonego, które doprowadziło do kolizji.
Dlaczego letnie opony zimą nie są dobrym pomysłem
Rozbieżność pomiędzy parametrami opon letnich i zimowych na śniegu i lodzie wynika z różnic w zakresie mieszanki gumowej oraz konstrukcji bieżnika. Guma stosowana do produkcji modeli letnich jest znacznie twardsza od tej wykorzystywanej do wytwarzania ogumienia zimowego. W niskich temperaturach staje się ona stanowczo zbyt twarda, przez co nie jest w stanie zapewnić właściwej elastyczności, a elementy bieżnika nie są w stanie pracować właściwie. Może wówczas dojść nawet do pęknięcia lub ukruszenia się fragmentów opony.
Duże znaczenie dla przyczepności w zimie ma również wzór nacięć na powierzchni bieżnika. Powierzchnia klocków na oponach letnich jest gładka. Dzięki temu mogą one stykać się asfaltem maksymalnie dużym obszarem. W zimowych warunkach ta cecha staje się wadą – gładka powierzchnia ślizga się po śniegu i lodzie. Dlatego w oponach zimowych klocki bieżnika są pokryte lamelami – prostymi oraz zygzakowatymi nacięciami, które zazębiają się w śniegu, oferując odpowiedni poziom przyczepności.
