Zgodnie z obowiązującymi przepisami opony aut osobowych i dostawczych muszą dysponować bieżnikiem wyższym niż 1,6 mm. Wraz z utratą kolejnych milimetrów pogorszeniu mogą ulegać parametry ogumienia. Głębokość rowków obwodowych ma istotny wpływ na aquaplaning i przeciwdziałanie temu zjawisku – im mniejsza jest ich wysokość, tym mniej wody są w stanie odprowadzić. Dlatego warto kontrolować stan bieżnika, aby zachować bezpieczeństwo podróżowania. Co należy wiedzieć przed rozpoczęciem pomiarów i jak prawidłowo zmierzyć głębokość bieżnika?
Wysokość bieżnika nowej opony wynosi około 7-9 mm w zależności od tego, czy opona jest przeznaczona na sezon letni, czy zimowy. Minimalna wartość określona w Prawie o ruchu drogowym – 1,6 mm – jest zatem nawet pięć razy mniejsza. Nie sposób zachować pełnię właściwości jezdnych przy tak dużym stopniu zużycia. Rekomendowana przez specjalistów minimalna głębokość bieżnika pozwalająca zachować bezpieczeństwo podróży to około 3 mm dla opon letnich i 4-4,5 mm dla opon zimowych. Poniżej tej wartości następuje znaczna utrata właściwości ogumienia oraz wydłużenie drogi hamowania. Dlatego przy takiej głębokości klocków bieżnika dobrze rozpocząć proces zakupu kolejnego kompletu opon.
Jak prawidłowo zmierzyć głębokość bieżnika opony?
Przed rozpoczęciem pomiaru należy zaparkować pojazd na równej nawierzchni oraz maksymalnie skręcić koła pojazdu, aby ułatwić dostęp do powierzchni ogumienia. Bieżnik należy sprawdzić w kilku punktach, pomiędzy różnymi blokami oraz lamelami. Dzięki temu uda się zweryfikować, czy zużycie opon jest równomierne. Jeżeli w różnych punktach głębokość bieżnika jest odmienna, może to oznaczać źle ustawioną geometrię zawieszenia lub nieprawidłowe ciśnienie w oponach.
Najprostszym sposobem sprawdzenia wysokości bieżnika jest użycie specjalnej miarki. Można ją zakupić w niemal każdym sklepie motoryzacyjnym. Jej koszt waha się w okolicach kilku-kilkunastu złotych, więc jest to niewielka inwestycja, która znacząco przekłada się na bezpieczeństwo podróżowania. Urządzenie przypomina swoją konstrukcją suwmiarkę. Jednak z uwagi na wartości, jakie może mieć głębokość bieżnika, dysponuje ona dużo niższą skalą. Dzięki temu jest bardziej poręczna i łatwiej schować ją np. w podłokietniku czy mniejszym schowku wewnątrz pojazdu.
Jak sprawdzić bieżnik miarką lub suwmiarką
Aby dokonać pomiaru, należy wysunąć linię pomiarową i wprowadzić ją pomiędzy klocki bieżnika tak, aby jej koniec przylegał do dna rowka. Następnym krokiem jest opuszczenie górnej części miernika, do momentu aż oprze się ona na szczycie klocków bieżnika. Teraz pozostaje już tylko odczytać wartość, jaką wskazuje miernik.
Można do tego użyć również standardowej suwmiarki. Jak zmierzyć głębokość bieżnika suwmiarką? Proces jest bardzo podobny jak w przypadku miernika. Należy wsunąć głębokościomierz suwmiarki pomiędzy klocki, aby dotknął dna bieżnika. Następnie należy dopasować jego wysunięcie tak, by powierzchnia do pomiaru głębokości przylegała do szczytu bieżnika i odczytać wynik.
Z uwagi na długość suwmiarki dokonanie pomiaru może być problematyczne – zwłaszcza w przypadku tylnych opon, których bieżnik nie może zostać zwrócony na zewnątrz za pomocą kierownicy. Przez swoją długość suwmiarka może nie mieścić się w nadkolu, co w dużej mierze zależy od konstrukcji pojazdu i wielkości kół.
Jak zmierzyć bieżnik opony bez miarki
W przypadku braku dostępu do profesjonalnego miernika czy zwykłej suwmiarki można spróbować sprawdzić głębokość bieżnika za pomocą linijki, zapałki czy wykałaczki. Wsunięcie linijki pomiędzy klocki bieżnika pozwoli odczytać jego wartość w milimetrach. W przypadku zapałki również należy umieścić jeden z jej końców na dnie rowka, ale następnie trzeba zaznaczyć (np. poprzez ściśnięcie paznokciem) punkt, który wystaje ponad powierzchnię bieżnika. Teraz pozostaje już tylko zmierzyć odcinek zapałki, który schował się między klockami bieżnika.
Jak zmierzyć głębokość bieżnika monetą
Do oceny głębokości bieżnika można wykorzystać również monetę o nominale 5 zł. Wysokość jej srebrnego brzegu wynosi akurat 4 mm. Zatem jak sprawdzić bieżnik monetą? Należy umieścić ją w zagłębieniu bieżnika. Jeżeli po wsunięciu monety pomiędzy klocki bieżnika, srebrna obwódka nie schowa się w nim całkowicie, to znak, że ogumienie powinno zostać wymienione.
Wskaźnik głębokości bieżnika TWI
Producenci ogumienia ułatwiają ocenę głębokości bieżnika, stosując specjalne oznaczenia opon. Wskaźnik TWI (ang. Tread Wear Indicator) wskazuje moment, gdy bieżnik osiągnie wartość krytyczną. Na dnie rowków odprowadzających wodę znajdują się gumowe mostki o wysokości 1,6 mm. Zapas wysokości między szczytem klocków bieżnika a czubkiem wskaźników TWI pozwala ocenić, czy ogumienie posiada jeszcze odpowiedni poziom bieżnika. Jeżeli widzimy, że zapas jest coraz mniejszy, warto sprawdzić go szczegółowo miernikiem.
Ciekawym rozwiązaniem jest oznaczenie wysokości bieżnika stosowane przez firmę Nokian Tyres. Producent umieszcza na nim cyfry, które ścierają się wraz z bieżnikiem. Dzięki temu wystarczy rzucić okiem na użytkowaną oponę, aby zweryfikować, ile milimetrów wysokości ma obecnie jej bieżnik.
Nawet jeżeli wysokość bieżnika mieści się jeszcze w obowiązujących przepisach, to właściwości opony takie jak np. droga hamowania nie będą na tak wysokim poziomie, jak w nowym ogumieniu. Dlatego należy regularnie kontrolować stan zużycia bieżnika i nie odkładać wymiany opon na nowe do momentu, gdy osiąga on wartość krytyczną. W przypadku kolizji ubezpieczyciel może nawet odmówić wypłaty odszkodowania bądź pokrycia kosztów naprawy, jeżeli bieżnik pojazdu nie spełniał prawnie obowiązujących norm.
Nie mniej istotny dla bezpieczeństwa jest również wiek opony, która trafiła na koła użytkowanego pojazdu. W sytuacji, gdy pojazd nie jest eksploatowany zbyt intensywnie, bieżnik opon nie zużyje się na tyle, by jego wysokość wykluczała ogumienie z dalszej eksploatacji. Z upływem czasu mieszanka gumowa traci swoje właściwości. W związku z tym opony, które wyprodukowano ponad 10 lat wcześniej, nie mogą być użytkowane, nawet jeżeli ich bieżnik ma odpowiednią wysokość. W określeniu wieku ogumienia pomocny jest numer DOT, umieszczany na ścianie bocznej.
